અખેગીતા/કડવું ૧૭ મું - બ્રહ્મવસ્તુ નિરૂપણ - ૧

આ કૃતિ/પાનું હમણાં જ અહીં લાવ્યા છીએ અને તેની ભૂલશુદ્ધિ (પ્રૂફ રીડીંગ) બાકી છે. જો તેમાં કોઈ ભૂલો જણાય તો ક્ષમા કરશો, થોડા સમયમાં આનું શુદ્ધિકરણ કરીને તેને આખરી ઓપ આપી દેવામાં આવશે.

← કડવું ૧૬ મું - જીવન્મુકતનો મહિમા -૨

અખેગીતા કડવું ૧૭ મું - બ્રહ્મવસ્તુ નિરૂપણ -૧ અખો

કડવું ૧૮ મું - બ્રહ્મવસ્તુ નિરૂપણ - ૨ →

રાગ ધન્યાશ્રી

વસ્તુને વાણીબોલીનવશકેજી, મનતણી સુરતજિહાં જાતાં થકે જી;

સદ્‍ગુરુ-કેરો જો લક્ષ આવે તકેજી^૧, તે નર સ્વે^૨ હરિ થાય જેણે પલકેજી^૩.

પૂર્વછાયા

હરિ થાય તે હેત સમઝે, દેહાતીત છે આત્મા;
પરાત્પર^૪ પરબ્રહ્મ કેવળ, તેને ન આવે વાતમાં ૧

અમલ આતમ એક પૂરણ, અખંડિત અવિનાશ;
અજર^૫ અમર અનામ^૬ અવ્યય^૭, પૂરણ જ્યોતિ-પ્રકાશ. ૨

તેને આદ્ય અંત્ય ને મધ્ય નહિ, નહિ જેહને દેશ-કાળ;
છાયા-માયા-વપુ^૮-વર્જિત, માપરહિત વિશાળ. ૩

અધો^૯ ઊર્ધ્વ^૧૦ મધ્ય નહિ, નહિ દિવસ ને રાત;
બાલ યૌવન વૃધ્ધ નહિ, ભાઈ તેવડે સર્વે ભાત. ૪

ત્યાં વારિ^૧૧ વાયુ વસુધા^૧૨ નહિ, નહિ અનલ^૧૩ ને આકાશ;
સર્વમાંહીને સર્વવર્જિત, નહિ ઉત્પત્તિને નહિ નાશ. ૫

માનવદાનવ^૧૪ દેવ પન્નગ^૧૫, નાગ નહિ નર નાર ;
સર્વ કેરૂં જીવન સદા, પણ સ્પર્શે બહિ લગાર. ૬

તપ્ત^૧૬ શીતલ સુભગ^૧૭ સુંદર, કહ્યા ન જાય તેહ;
મૂલ માપ ન થાય, નહિ પ્રેહ^૧૮ નિસ્પ્રેહ. ૭

ક્ષીર ખટર્સ મધુર મોળું, તીક્ષ્ણ^૧૯ મિષ્ટ ન કહેવાય;
દીર્ઘ લઘુ કે વામ દક્ષિણ, સર્વ વર્જિતનેં માંય; ૮

નીલ^૨૦ પીત^૨૧ કે શામ^૨૨ ઉજ્જળ, રહિત અવસ્થા ચાર^૨૩
દૂર નિકટ^૨૪ કે મધ્ય છેડે, થાય નહિ નિરધાર. ૯

કહે અખો સહુકો સુણો, તેનો લક્ષ મહંતને;

એ અવાચ્ય^૨૫ વસ્તુ તેજ પામે, જે સેવે હરિ-ગુરુ-સંતને ૧૦

________________________________________

૧ સમયસર. ૨ પોતે. ૩ પળમાં. ૪ માયાથી શ્રેષ્ઠ. ૫ વૃધ્ધાવસ્થાથી રહિત. ૬ નામથી રહિત. ૭ વિકારથી રહિત. ૮ શરીર. ૯ નીચે. ૧૦ ઉપર. ૧૧ જળ. ૧૨ પૃથ્વી. ૧૩ અગ્નિ. ૧૪ દૈત્ય. ૧૫ સાપ. ૧૬ તપેલો. ૧૭ સારા ભાગ્યવાળો. ૧૮ ઇચ્છાયુક્ત. ૧૯ તીખું. ૨૦ આસમાની. ૨૧ પીળો. ૨૨ કાળો. ૨૩ જાગ્રત, સ્વપ્ન, સુષુપ્તિ ને તુરીયા. ૨૪ પાસે. ૨૫ વાણીથી ન કહેવાય એવી.

(અપૂર્ણ)