અખેગીતા/કડવું ૮ મું - માયાથી ઉત્પત્તિ ને નાશ

આ કૃતિ/પાનું હમણાં જ અહીં લાવ્યા છીએ અને તેની ભૂલશુદ્ધિ (પ્રૂફ રીડીંગ) બાકી છે. જો તેમાં કોઈ ભૂલો જણાય તો ક્ષમા કરશો, થોડા સમયમાં આનું શુદ્ધિકરણ કરીને તેને આખરી ઓપ આપી દેવામાં આવશે.
← કડવું ૭ મું - માયાથી બ્રહ્માંડની ઉત્પત્તિ અખેગીતા
કડવું ૮ મું - માયાથી ઉત્પત્તિ ને નાશ
અખો
કડવું ૯ મું - વૈરાગ્યાર્ત્તિ તીવ્રતાનું રૂપ →


રાગ ધન્યાશ્રી

એણેઅનુક્રમેં જગતનેં જાણીયેંજી, ત્રણ ભુવનમાંહેમાયાપ્રમાણીયેંજી,
સ્થૂલસૂક્ષ્મજેકહ્યુંજાય વાણીયેંજી, તેટલું સર્વે માયા વખાણીયેંજી. ૧

પૂર્વછાયા

માયા વખાણીએ માટ એણે, દૃષ્ટય પદારથ જેટલો;
દૃષ્ટય પદારથ જે જે કહાવે, પાછો વણસશે[] તેટલો. ૧

ઉપન્યું એ અળપાય નિશ્ચે, બ્રહ્મા-આદે કીટ[] જે;
જે જાયું તે જાય જાણો, અમર સંશય મેટજેદૂર કરજે. ૨

અમર દાનવ ધ્રુવ તારા ચંદ્ર સૂરજ જાએ વલે;
જાય જોગ અષ્ટાંગ સિધ્ધ સાધક, તો પ્રાકૃત[] જીવ કેટલે ભલે. ૩

લીલા-વપુ[] જો ધરે નિર્ગુણ, તોય નેટ પાછો વળે;
કાલ માયાનું નાટક એહવું, જે ઉપજાવી અહર્નિશ ગળે. ૪

જેમ કરસણી[] ઉછેરે કરસણ[], તેકાચું પાકું સર્વ ભખે;
તેમ જગત કરસણ કાલ માયાનું, તેન મૂકે ખાધા પખેં[]. ૫

જેમ મેઘનાં બિદુ નાનાં મોટાં, રેલાઇ પૃર્વીએ પડ્યા;
તેમ માયાને મન સહુજ સરખું, જો પ્રાય[] પોતાના ઘડ્યા. ૬

જેમ અર્ણવ[] ન જાયે ઉછળી નવસેં નવાણું નદી ભળે;
સિંધુ થયો સરિતા સરૂપે, તે માટે બાધિ[૧૦] ગળે. ૭

તેમ માયાનું જગત નિરમ્યું, કાલ યોગે સર્વાથા;
પરમાત્મા તે વતરેક કારણ, તેની કહ્યામાં નાવે કથા. ૮

માહાલે માયા અનંત રૂપે, પણ અપત્યને[૧૧] ભાસે ભલી;
જેમ બાલકીનાં ઢીંગોલીયાં, રમે રમાડે એકલી. ૯

કહે અખો સઉકા સુણો, જો આણો માયના અંતને;
તો આપોપું ઓળખો, જો સેવો હર-ગુરુ-સંતને. ૧૦

  1. નાશ પામશે
  2. બ્રહ્માથી માંડીને કીડા સુધી
  3. સાધારણ
  4. વિનોદથી ધરેલું શરીર
  5. ખેડૂત
  6. અનાજના છોડ
  7. વિના
  8. બહુધા
  9. સમુદ્ર
  10. સર્વ
  11. માયાના પુત્રને